Szydlik.com

HERB GMINY GODZISZÓW

W polu czerwonym dwie kopie w krzyż skośny, złote, na nich takaż trzecia na opak w słup – pomiędzy dwiema pszczołami złotymi.

UZASADNIENIE

W herbie gminy umieszczono godło herbu Jelita, pomiędzy dwiema złotymi pszczołami, ponieważ cały obszar dzisiejszej gminy Godziszów znalazł się w latach 1596 - 1604 w granicach Ordynacji Zamojskiej, natomiast cechą charakterystyczną miejscowej gospodarki było bartnictwo a później pszczelarstwo mające doskonałe warunki rozwoju, ponieważ gmina położona jest na pograniczy Lasów Janowskich i Puszczy Solskiej a wśród upraw rolnych od kilku stuleci dominuje gryka. Tutejszą specjalnością jest miód gryczany, który od 2007 roku stanowi produkt regionalny jako Miód Gryczany Godziszowski.




Z DZIEJÓW GODZISZOWA I OKOLIC
Gmina Godziszów stanowi spadkobierczynię historycznych gmin Zdziłowice (1864-72) i Kawęczyn (1871-1954), natomiast sam Godziszów był w XIX w. przejściowo siedzibą gminy Krzemień. W 1954 roku powołano gromadę Godziszów, która po reformie w 1973 r. w stała się gminą. Obecnie gmina Godziszów leży w pow. janowskim, woj. lubelskim.
Zwarte osadnictwo na tych terenach zaczęło się rozwijać w XIV wieku, gdy po przyłączeniu do Królestwa Polskiego grodów czerwieńskich ziemie tutejsze przestały stanowić niebezpieczne rubieże państwa. W 1377 roku rozległe dobra otrzymał tu późniejszy marszałek dworu Dymitr z Goraja. W XV i XVI wieku poszczególne wsie na terenie dzisiejszego powiatu janowskiego należały do Tęczyńskich, Szamotulskich, Dłutów, Radziwiłłów, Górajskich i Górków. Ci ostatni, stale powiększając swoje rozległe dobra w Wielkopolsce (z której się wywodzili), Małopolsce i na Rusi, w II poł. XVI w. mieli w swoich rękach większą część dzisiejszego pow. janowskiego i prawie wszystkie istniejące wówczas wsie z terenu obecnej gminy Godziszów. Po bezpotomnej śmierci ostatniego z rodu, Stanisława Górki, w 1592 roku Godziszów i okoliczne wsie trafiły na krótko w ręce jego spadkobierców, którzy w 1596 roku sprzedali odziedziczone dobra kanclerzowi koronnemu Janowi Zamoyskiemu. Godziszów i okoliczne wsie (część w 1596 r., część do 1604 r.) stały się częścią „państwa w państwie” jakie stanowiła Ordynacja Zamojska. Wpłynęło to pozytywnie na rozwój gospodarczy regionu, którego podstawę w tych okolicach stanowiło rolnictwo i bartnictwo - dzięki bliskości Lasów Janowskich (od południa) i Puszczyn Solskiej (od zachodu) oraz uprawie gryki1. W XVII wieku nastąpił regres gospodarczy i spadek liczby ludności związany z wojnami – najazdem Chmielnickiego, potopem szwedzkim i atakiem siedmiogrodzkim, po których nadeszły kolejne straty związane z wojną północną, która przyniosła ze sobą fale głodu i zarazę. Ożywienie gospodarcze i wzrost liczby ludności przyniósł wiek XVIII, gdy Andrzej Zamoyski w kluczu janowskim zniósł pańszczyznę i zastąpił ją czynszem. W 1772 roku Godziszów i okolice znalazły się w Galicji, a w okresie wojen napoleońskich w granicach Księstwa Warszawskiego. Okres ten jednak był wyjątkowo wyniszczający dla tutejszych okolic. Wysokie podatki, rekwizycje i klęski nieurodzaju doprowadziły do głodu, a pogłowie inwentarza spadło o 70%.
Po kongresie wiedeńskim Janów i okolice znalazły się w granicach Królestwa Kongresowego. Podczas powstania listopadowego w Lasach Janowskich operowały oddziały L. Szczanieckiego i S. Różyckiego. Masowy jednak udział wzięła tutejsza ludność w powstaniu styczniowym. W okolicach Janowa rozegrało się szereg potyczek powstańczych odnotowanych w źródłach historycznych...
Najstarszą wsią, a w każdym razie pierwszą wzmiankowaną w źródłach są Zdziłowice – wieś królewska, pierwsza i jedyna z terenu dzisiejszej gminy wymieniana w nadaniu dla Dymitra z Goraja z 1377 r. W 1406 roku była w rękach Jana ze Zdziłowic i Kurozwęk, który trzy lata później sprzedał ją Żegocie z Morska. Kolejnymi właścicielami byli Tęczyńscy (od. 1467), a w kolejnym stuleciu Olelkiewicze-Słuccy a po nich Radziwiłłowie. Od nich wieś nabył w 1604 r. Jan Zamoyski i włączył ją do ordynacji. Były tu wówczas zabudowania folwarczne, sad i pasieka. Również chłopi posiadali własne barcie pszczele. W XVIII w. Andrzej Zamoyski uruchomił w Zdziłowicach browar ordynacki. Najstarsza i zarazem największa dziś wieś w gminie dzieli się aż na cztery sołectwa: Zdziłowice I, II, III i IV. Drugą najstarszą wsią jest obecnie gminny Godziszów wzmiankowany w źródłach w 1451 r. Początkowo należała do Szamotulskich a następnie Górków. W 1596 roku nabył Godziszów Jan Zamoyski. W XVIII wieku folwark Godziszów miał 41,5 łana ziemi uprawnej, obsiewanej głównie gryką. Działała tu napędzana wiatrakiem gorzelnia, a chłopi mieli kłody pszczelne. We wsi działały aż trzy karczmy, w których według przekazów raczono się mocnym miodem pitnym. W Godziszowie co najmniej od połowy XVII w. istniał folwark należący do dominikanów, których sprowadził do Janowa Lubelskiego jeszcze Jan Zamoyski. Gdy po upadku powstania styczniowego uwłaszczono chłopów, w folwarku istniała pasieka składająca się z 36 kłód. Po parcelacji majątku kościelnego pszczelarstwem zajmowali się dalej Godziszowscy włościanie i na przełomie XIX i XX wieku działało tu aż 18 pasiek2.
Nieco młodszą metrykę ma wieś Rataj wymieniony po raz pierwszy w 1563 roku. W 1572 roku Stanisław Górka wydzielił część Rataja i dał jako uposażenie dla plebana bialskiego. Ta część wsi z czasem zaczęła nosić nazwę Kawęczyn. W 1601 roku Rataj wszedł w skład ordynacji, a w 1660 roku jego część (późniejszy Rataj Poduchowny) także przeszła na uposażenie dominikanów. Wieś z czasem podzieliła się na Rataj Poduchowny i Ordynacki. Z Rataja wyłączono też Wólkę Ratajską, wzmiankowaną już w 1625 roku. Z dwnej części Rataja – Kawęczyna, po reformie uwłaszczeniowej w 1870 roku wyłonił się Kawęczyn Nowa Osada z rozparcelowanych gruntów po dominikanach. Do młodszych wsi, wzmiankowych dopiero na pocz. XIX wieku należy Piłatka – której powstanie datuje się na początek roku 1800, gdy wskutek regulacji z gruntów folwarcznych wydzielono działki, na których osadzono chłopów z Godziszowa oraz w mniejszym stopniu ze Zdziłowic. Podobnie Andrzejów powstał dopiero w 1830 roku, gdy wydzielono na terenie obecnej wsi 67 parceli rolnych, które zasiedlono chłopami z Godziszowa, Zdziłowic, Wólki Ratajskiej i Krzemienia. Także i tu istniała w XIX wieku duża pasieka.
Z kolei Przymiarki, Godziszów Kolonia I i III powstały dopiero po II wojnie światowej.
W związki z wyjątkowymi walorami smakowymi i jakościowymi oraz tradycją bartnictwa (a później pszczelarstwa) na terenie gminy Godziszów, 12 lutego 2007 roku na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi został wpisany Miód Gryczany Godziszowski.
Robert Szydlik

FLAGA GMINY GODZISZÓW



BANNER I PROPORCZYK GMINY GODZISZÓW



SZTANDAR GMINY GODZISZÓW



PIECZĘCIE GMINY GODZISZÓW